Ο ομιλητής, Διονύσης Αρβανιτάκης, μέλος της ΚΕ και του Τμήματος Ιστορίας, στάθηκε στα εξής:
«Μέσα από τη μελέτη της συγκεκριμένης περιόδου, τη μελέτη της στάσης του ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο, αναδεικνύονται μια σειρά βασικά ζητήματα:
Η σκληρή και ηρωική – πράγματι- πάλη του Κόμματος στο να διαμορφώσει πολιτική θέση , να παρέμβει στις εξελίξεις, να διατρανώσει την αδάμαστη θέλησή του για δράση, κι αυτό μέσα στις πλέον πρωτόγνωρες συνθήκες παρανομίας και καταδιώξεων της μεταξικής δικτατορίας. Αναδεικνύεται η διαχρονική αξία και αναγκαιότητα της πολιτικής, ιδεολογικής, και οργανωτικής επαγρύπνησης, της κομμουνιστικής στάσης σε όλες τις συνθήκες της ταξικής πάλης. Πρώτα απ’ όλα όμως αναδεικνύεται η εξαιρετική σημασία της στρατηγικής του ντόπιου και διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος απέναντι στον πόλεμο και στο φασισμό».
Και παρακάτω συνέχισε:
«Οι πιέσεις της Ασφάλειας για να αποκηρύξουν τις ιδέες τους οι κομμουνιστές, να υπογράψουν τις διαβόητες δηλώσεις μετανοίας ήταν ασφυκτικές, αφόρητες. Πολλοί παρέμειναν αλύγιστοι. Άλλοι δεν άντεξαν. Ελάχιστοι όμως πέρασαν με το μέρος του ταξικού αντιπάλου….ωστόσο, τα απανωτά προβλήματα της Ασφάλειας στον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ, του είχαν δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Προβλήματα τα οποία εντάθηκαν από τα τέλη του 1939, με την συγκρότηση από την Ασφάλεια ενός χαφιέδικου καθοδηγητικου κέντρου, που πήρε το όνομα «Προσωρινή Διοίκηση»….
Η γραμμή του ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο διαμορφώθηκε πάνω στη γενικότερη στρατηγική της Κομμουνιστικής Διεθνούς, με βάση τα ντοκουμέντα και τις αποφάσεις του ίδιου του Κόμματος. Οι πολιτικές κατευθύνσεις του ΚΚΕ με το που ξέσπασε ο πόλεμος δόθηκαν από τον ίδιο το ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκο Ζαχαριάδη, σε τρία διαδοχικά γράμματα που συντάχθηκαν ενώ βρισκόταν σε αυστηρή απομόνωση στα μπουντρούμια της Γενικής Ασφάλειας στην Αθήνα. από τα τρία, μόνο τα πρώτο έγινε γνωστό στα κομματικά μέλη και στελέχη που βρίσκονταν στην παρανομία, μέσω της δημοσίευσής τους από τον αστικό τύπο της εποχής. Τα άλλα δύο δεσμεύτηκαν από την ασφάλεια και γίνανε γνωστά πολύ αργότερα». ….
«γιατί έγινε ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος; Ο Β Παγκόσμιος πόλεμος ήταν το αποτέλεσμα της όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστών αντιθέσεων για τον έλεγχο των διεθνών αγορών και πλουτοπαραγωγικών πηγών. Οι διεθνείς αντιθέσεις και ανταγωνισμοί διαμόρφωσαν και τις ανάλογες συμμαχίες, που τελικά αποκρυσταλλώθηκαν στα δυο αντίπαλα στρατόπεδα του Β Παγκόσμιου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου.
Η ουσία, αν ένας πόλεμος είναι δίκαιος ή άδικος,, φιλολαϊκός ή όχι, έγκειται στο ποιος τον διεξάγει και γιατί. Έγκειται στον ταξικό χαρακτήρα του κράτους που διεξάγει τον πόλεμο. Όλοι οι πόλεμοι που διεξάγουν οι εκμεταλλευτές είναι άδικοι, γιατί τους διεξάγουν για τα δικά τους συμφέροντα.
γιατί, τι είναι ο πόλεμος; Είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα, τα όπλα. Μόνο που εν καιρώ ειρήνης οι εργάτες αργοπεθαίνουν στο βωμό του καπιταλιστικού κέρδους από την πείνα, τη φτώχια, τα εργοδοτικά εγκλήματα, ενώ εν καιρώ πολέμου πεθαίνουν για τους ίδιους λόγους, από τις σφαίρες και τις βόμβες.
Η ύπαρξη της ΕΣΣΔ δεν άλλαζε ούτε τα αίτια του πολέμου, ούτε το χαρακτήρα του. Η συμμαχία σε στρατιωτικό επίπεδο του ενός ιμπεριαλιστικού συνασπισμού με την ΕΣΣΔ ήταν αναγκαστική, από την πλευρά τόσο των μεν, όσο και των δε. Αυτό αποδείχτηκε άλλωστε από την στάση της Γαλλίας, της Βρετανίας, των ΗΠΑ στο σοβιετοφλανδικό πόλεμο (το 1940, όταν ήδη είχε αρχίσει ο Β παγκόσμιος πόλεμος) , όπου μαζί με τη φασιστική Ιταλία και τη ναζιστική Γερμανία, στήριξαν τους Φιλανδούς ενάντια στην ΕΣΣΔ. Όσο και αργότερα, όταν από το 1943 και μετά , όταν δηλαδή μετά τις νίκες του Κόκκινου Στρατού στο Στάλινγκραντ και στο Κούρσκ, άρχισε να αλλάζει ο ρους του πολέμου, και να διακυβεύεται το ποιον – ποιον στην μεταπολεμική Ευρώπη, όπου άρχισαν να δρούνε ανοιχτά υπονομευτικά κατά του κομμουνιστικού κινήματος σε μια σειρά χώρες.
Σημασία λοιπόν, δεν έχει ποιος κάνει την επίθεση και ποιος αμύνεται, ούτε το μέγεθος της χώρας. Απ΄αυτή τη σκοπιά, μόνο η Σοβιετική Ένωση διεξήγαγε δίκαιο πόλεμο.
