Με το άρθρο αυτό θα προσπαθήσω να βοηθήσω, όσο είναι δυνατόν, τους αγρότες να κατανοήσουν και να βοηθηθούν στη μετάβαση από το ειδικό καθεστώς αγροτών στο κανονικό.
Α. Η σχετική διάταξη προβλέπει ότι ׃
Με την ΠΟΛ .1055/17-2-2014 ορίζετε ότι :
«Υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων (Δηλ. πλήρη εφαρμογή των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ. ) από 1/1/2014, έχουν οι αγρότες που υπάγονταν στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., σύμφωνα με το άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000), οι οποίοι πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο (δηλ. έτος – 2013) είτε:
-
Πωλήσεις (ακαθάριστα έσοδα ) αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και παροχή αγροτικών υπηρεσιών, μεγαλύτερα των δέκα χιλιάδων(15.000) ευρώ, είτε:
-
Έλαβαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης μεγαλύτερα των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. Σημειώνεται ότι, στην περίπτωση που μέχρι το τέλος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου δεν προκύπτει το ύψος των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της προπροηγούμενης διαχειριστικής περιόδου (δηλ. έτος 2012), [ΠΟΛ.1281/30.12.2013]»
-
Επί μεταβίβασης δε, των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, η υποχρέωση για τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων καταλαμβάνει τους αγρότες με εναπομείναντα δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης πάνω από το προβλεπόμενο όριο (5.000 ευρώ.και.άνω).»
Οι δικαιούχοι μπορούν να πληροφορηθούν τα ποσά πληρωμής των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης από την ιστοσελίδα του ΟΠΕΚΕΠΕ (www.opekepe.gr). -
Σε περίπτωση πλήρωσης ενός εκ των παραπάνω κριτηρίων, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. και οι εν λόγω αγρότες εντάσσονται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α με δυνατότητα μη τήρησης απλογραφικών βιβλίων, εφόσον δεν ασκείται άλλη δραστηριότητα, για την οποία υπάρχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων. Όσοι αγρότες πληρούν ένα από τα κριτήρια αυτά και δεν ασκήσουν την επόμενη διαχειριστική περίοδο την αγροτική τους εκμετάλλευση ούτε δικαιούνται να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης, δεν υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων.
-
Με την ΠΟΛ.1053/17.02.2014 ορίστηκε ότι, για τους αγρότες του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ που θα τηρήσουν βιβλία και θα ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ για πρώτη φορά, η ημερομηνία μεταβολής θα θεωρείται ως πρώτη έναρξη και από την ημερομηνία αυτή και για τα επόμενα πέντε (5) έτη θα εξαιρούνται από την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος. Ομοίως θα εξαιρούνται όσοι αγρότες τηρήσουν βιβλία και ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και έχουν κλείσει το 62ο έτος της ηλικίας τους.
Β. Διαδικασίες υπαγωγής στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και ενέργειες των αγροτών
Οι ενέργειες για τη μετάβαση στο κανονικό καθεστώς που θα πρέπει να γίνουν είναι συνοπτικά οι παρακάτω :
1. Υποβολή δήλωσης μετάταξης έως 20 Μαρτίου 2014 ,Έντυπο Μ2 «Δήλωση Έναρξης/Μεταβολής Εργασιών Φυσικού Προσώπου »
Η δήλωση αυτή υποβάλλεται στο τμήμα μητρώου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. του αγρότη (θα χαρακτηριστεί ως μεταβολή), θα διαγράφει τον ΚΑΔ (01.00.00.00 Αγρότης ειδικού καθεστώτος) και θα εισάγει νέους ΚΑΔ ανάλογα με τα προϊόντα που καλλιεργεί ο κάθε αγρότης.
2. Σύνταξη απογραφής μετάταξης (Αρχική απογραφή) με ημερομηνία 31/12/2013.
Η απογραφή αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει:
α) Τα αποθέματα των προϊόντων που έχουν παραχθεί συλλεχθεί και βρίσκονταν στην αποθήκη του αγρότη (δεν είχαν δηλαδή πωληθεί) την 31/12/2013.
Καταγράφεται: η Ποσότητα & η τρέχουσα τιμή πώλησης (ΦΠΑ αποκοπή 6%)
Τα αποθέματα αυτά, καταγράφονται με βάση τα στοιχεία που προσκομίζει ο υπόχρεος αγρότης και πρέπει να υπάρχει συσχετισμός με τα δηλωθέντα στη «Δήλωση Ενιαίας Ενίσχυσης», στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
β) Τους ηρτημένους καρπούς, δηλαδή τους καρπούς που την 31/12/2013, βρίσκονταν στα δέντρα, δεν είχαν δηλαδή ακόμα συλλεχθεί.
Καταγράφεται: η ποσότητα & η τρέχουσα τιμή πώλησης (ΦΠΑ αποκοπή 6%)
Τα αποθέματα αυτά, καταγράφονται με βάση τα στοιχεία που προσκομίζει ο υπόχρεος αγρότης και πρέπει να υπάρχει συσχετισμός με δηλωθέντα στη «Δήλωση Ενιαίας Ενίσχυσης» στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
γ) Τις καλλιέργειες που βρίσκονται σε εξέλιξη, δηλαδή την καλλιέργεια που δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί ώστε να συλλεχθεί & να πωληθεί.
Καταγράφεται ως εξής : η ποσότητα & η τιμή κτήσης των Α & Β υλών – Το κόστος άμεσων εξόδων αγοράς τους (πχ. μεταφορικά για το σπόρο) – Το κόστος των έμμεσων εξόδων(πχ. καύσιμα) – Το κόστος της εργασίας (πχ. μεροκάματα)
Παράδειγμα: Είδος σιτάρι (παραγωγή σε εξέλιξη 50 στρέμματα Χ 100,00 (*) ευρώ ανά στρέμμα = 5.000,00 (ΦΠΑ αποκοπή 6%)
(*)Η αποτίμηση γίνεται στην τιμή πώλησης. Εάν δεν έχει ορισθεί, λαμβάνεται υπόψη οι τιμές της προηγούμενης περιόδου.
Καταγράφονται με βάση τα στοιχεία που έχει ο υπόχρεος αγρότης.
δ) Τα αποθέματα των πρώτων υλών της αγροτικής παραγωγής που υπάρχουν στην αποθήκη του παραγωγού, όπως: Σπόροι – Λιπάσματα – φυτοφάρμακα – ζωοτροφές – κλπ συναφή.
Καταγράφεται: η ποσότητα & η τιμή αγοράς πριν το ΦΠΑ. Τα αποθέματα αυτά, καταγράφονται με βάση τα τιμολόγια αγοράς τους που κατέχει ο υπόχρεος .
ε)Τα Πάγια περιουσιακά στοιχεία που υπάρχουν στην κατοχή του παραγωγού & αποκτήθηκαν την τελευταία πενταετία ήτοι από 1/1/2010 και μετά, όπως: Τρακτέρ – Αγροτικό αυτοκίνητο – Διάφορα γεωργικά μηχανήματα – Διάφορα Παρελκόμενα κ.α που αγοράστηκαν όμως με τιμολόγιο.
Καταγράφεται: Το αγαθό & η τιμή αγοράς πριν το ΦΠΑ.
3. Υποβολή δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης σε (2) μήνες από την μετάταξη.
Η απογραφή αυτή ( αρχική ), είναι σημαντική γιατί ωφελεί τον αγρότη με δύο τρόπους:
-
Όσον αφορά τον προσδιορισμό των καθαρών κερδών.
Η αξία της πρέπει να προστίθεται στο κόστος της χρήσης 2014, ως αρχικό απόθεμα. Τό θέμα αυτό δεν καλύπτεται από το υφιστάμενο Νομοθετικό πλαίσιο και θα πρέπει η Φορολογική Διοίκηση να το καλύψει με έκδοση αναλυτικής απόφασης. -
Όσον αφορά τον προσδιορισμό του Φ.Π.Α.
Ως προς το ΦΠΑ ωφελεί την επιχείρηση αφού ο κατ΄ αποκοπή Φ.Π.Α που προκύπτει από τον υπολογισμό αυτό προστίθεται στο φόρο εισροών.
4. Δικαιολογητικά για την ένταξη στο κανονικό καθεστώς.
-
Φωτοτυπία ταυτότητας (επικυρωμένη)
-
Βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας από τον ανταποκριτή του ΟΓΑ
-
Για την επαγγελματική Δ/νση (έδρα) του υπόχρεου, απαιτείται το Ε9 ή συμβόλαιο ενοικίασης ή υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 (επικυρωμένη) δωρεάν παραχώρησης τρίτου.
-
Για την απόδειξη από τον υπόχρεο ότι υπάρχει αγροτική εκμετάλλευση, δήλωση Ε9 ή συμβόλαια ή ενοικιαστήρια, που έχουν κατατεθεί στη Δ.Ο.Υ.
-
Ορισμένες Δ.Ο.Υ, κάποια από τα παραπάνω δεν τα θεωρούν απαραίτητα ή ζητούν κάποιες άλλες βεβαιώσεις.
Γ. Λογιστική παρακολούθηση
Ο τρόπος και η διαδικασία λογιστικής παρακολούθησης έχουν ως εξής :
1. Υποχρέωση τήρησης « Βιβλίου ΕΣΟΔΩΝ – ΕΞΟΔΩΝ » (ΑΠΛΟΓΡΑΦΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ).
( Αποψή μου είναι να τηρηθεί Βιβλίο από την αρχή και όχι καταστάσεις )
2. Βιβλίο ΑΠΟΓΡΑΦΩΝ
Βιβλίο απογραφών ή καταστάσεις απογραφής, τηρείται εφόσον τα ετήσια ακαθάριστα έσοδά του αγρότη από την πώληση αγαθών υπερέβησαν το όριο των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ.
3. Εκδιδόμενα Παραστατικά
α) Δελτίο αποστολής – «Δικαιολογητικό έγγραφο μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων»
Από 1/1/2014, καταργήθηκε η υποχρέωση έκδοσης δελτίου αποστολής, με παράλληλη καθιέρωση της υποχρέωσης παρακολούθησης μόνο των μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων.
β) Τιμολόγιο
Για την πώληση αγαθών για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτου και την παροχή υπηρεσιών επίσης, όταν εισπράττει επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις, αποζημιώσεις.
γ) Πιστωτικό τιμολόγιο
Για τις επιστροφές και τις εκπτώσεις ή άλλες διαφορές, εκτός του Φ.Π.Α
Το τιμολόγιο εκδίδεται κατά την παράδοση ή την έναρξη της αποστολής των αγαθών στον παραλήπτη.
Επί επιστροφής αγαθών το πιστωτικό τιμολόγιο εκδίδεται το αργότερο σε ένα (1) μήνα από το χρόνο της παραλαβής τους και πάντως μέσα στην ίδια διαχειριστική περίοδο που παραλήφθηκαν τα αγαθά.
Στην περίπτωση παροχής υπηρεσίας το τιμολόγιο εκδίδεται με την ολοκλήρωση της παροχής. Όταν η παροχή υπηρεσίας διαρκεί, εκδίδεται τιμολόγιο κατά το χρόνο που καθίσταται απαιτητό μέρος της αμοιβής, για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε.
Πάντως, το τιμολόγιο δεν μπορεί να εκδοθεί πέραν της διαχειριστικής περιόδου.
4. Δεν προβλέπεται υποχρέωση θεώρησης για τα λογιστικά βιβλία και στοιχεία.
Να κάνουμε γνωστό ότι η μη ορθή τήρηση των φορολογικών διατάξεων επιφέρουν ,με βάσει τον νόμο 4223/2013 δυσβάσταχτα πρόστιμα και κυρώσεις ( Αναμένονται μειώσεις ).
5. Επισημάνσεις
• Η υποχρέωση έκδοσης παραστατικών, τιμολόγια και δικαιολογητικό έγγραφο «μη τιμολογημένων αποθεμάτων» (πρώην δελτίων αποστολής) από τον αγρότη κατά την πώληση των προϊόντων του θα επιφέρει σοβαρές αλλαγές στη συναλλακτική πρακτική και ενέχει σημαντικούς κινδύνους επιβολής προστίμων. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή.
• Οι αγρότες θα πρέπει να λαμβάνουν, να ταξινομούν, να καταχωρούν στο βιβλίο « Εσόδων – Εξόδων» και να διαφυλάσσουν παραστατικά (τιμολόγια κ.λπ.) για όλες τις αγορές τους (γεωργικά φάρμακα, λιπάσματα, αγροτικό εξοπλισμό, φυτά κτλ.) και παράλληλα να εκδίδουν, να καταχωρούν στο βιβλίο « Εσόδων – Εξόδων» και να διαφυλάσσουν τιμολόγια ή αποδείξεις για την πώληση των προϊόντων τους.
• Το καθαρό φορολογητέο εισόδημά τους, από το έτος 2014 και μετά, θα προσδιορίζεται λογιστικά με αφαίρεση των δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδά τους και η διαφορά (κέρδος) θα φορολογείται αυτοτελώς από το πρώτο ευρώ, με συντελεστή φόρου 13%,σύν προκαταβολή επί του φόρου 55% ( Για το πρώτο έτος 27,5 % ).
Παράδειγμα:
Έσοδα (από πωλήσεις προϊόντων, επιδοτήσεις παροχή υπηρεσιών κ.λπ. ) 80.000 € και Έξοδα (αγορές γεωργικών εφοδίων, μισθοδοσία, αποσβέσεις, τόκους κ.λπ. ) 65.000 €, τότε κέρδος που προκύπτει είναι 15.000 ευρώ (80.000 – 65.000 ), θα πληρώσει φόρο εισοδήματος 1.950 € (15.000 ευρώ x 13%) ενώ θα προκαταβάλλει και φόρο 55% ως προκαταβολή επί του προκύπτοντος φόρου για το επόμενο έτος, ήτοι άλλα 1072,50 € ( 536,00 € για το πρώτο έτος).
• Με βάση το Φ.Π.Α που αναγράφεται στα φορολογικά στοιχεία που εκδίδει (έσοδα) και του το Φ.Π.Α που αναγράφεται στα φορολογικά στοιχεία που λαμβάνει (έξοδα), θα συντάσσεται σχετική δήλωση ανά τρίμηνο και αν η διαφορά Φ.Π.Α εσόδων και Φ.Π.Α εξόδων είναι θετική θα αποδίδεται στην Εφορία, αν είναι αρνητική θα συμψηφίζεται στο επόμενο τρίμηνο ή υπό προϋποθέσεις πρέπει να επιστρέφεται στον αγρότη.
Για περισσότερες πληροφορίες είμαστε στη διάθεσή σας.
Γραφείο Λάρισας Τηλ. 2410 255298 Κιν. 6977 018111
Γραφείο Ιτέας Καρδίτσας Τηλ. 24440 31112 Κιν. 6977 018111
Από τον Μανώλη Ν. Κωνσταντίνο
Οικονομολόγου –Καθηγητή Λογιστικής
