Στο πλαίσιο του ευρύτερου στρατηγικού σχεδιασμού της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς για την ενθάρρυνση της παραμονής των νέων στην ύπαιθρο, προωθείται το ειδικό πρόγραμμα για την Eπιστημονική Yποστήριξη των Nέων Aγροτών, το οποίο εντάσσεται στο πλαίσιο των κεντρικών αξόνων πολιτικής για την προώθηση της «Πράσινης ανάπτυξης», την αποκεντρωμένη πολιτική για τη νεολαία και τις οριζόντιες συνεργασίες σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.
Το Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου του ΤΕΙ Λάρισας, υλοποίησε με μεγάλη επιτυχία, σε συνεργασία με τις Ενώσεις Νέων Αγροτών των Νομών Καρδίτσας, Σερρών και Θεσσαλονίκης και τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, συγκεκριμένες δράσεις για την εισαγωγή νέων ιδεών, μεθόδων και τεχνικών σε επιμέρους στάδια της αγροτικής παραγωγής, με κεντρικούς στόχους την τεχνολογική και επιστημονική υποστήριξη των νέων αγροτών, την ενθάρρυνση της καινοτομίας και της εξωστρέφειας.
Το περιεχόμενο του προγράμματος που ανέλαβε και υλοποίησε το Τμήμα, καλύπτει θεματικές ενότητες, οι οποίες αφορούν τις παρακάτω δράσεις:
- Ξύλινες δομικές κατασκευές.
- Συσκευασία αγροτικών προϊόντων
- Εξειδικευμένες αρχές και αποτελεσματικές μέθοδοι μάρκετινγκ επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και οργάνωσης στον αγροτικό τομέα
- Αγροτικά υπολείμματα και παραγωγή βιοκαυσίμων (pellets – μπριγκέτες).
Συγκεκριμένα, στα πλαίσια υλοποίησης των ανωτέρω δράσεων τα αποτελέσματα τα οποία προέκυψαν, ανά θεματική ενότητα, αφορούν στα εξής:
α. Ξύλινες δομικές κατασκευές
Οι σύγχρονες απαιτήσεις στις ξύλινες δομικές κατασκευές προβλέπουν τη χρήση ξυλείας που θα φέρει τη Σήμανση CE καθώς και την κλάση αντοχής της ξυλείας. Επ’ αυτών των απαιτήσεων έγινε ενημέρωση στα βασικά στοιχεία της και τις πιθανές χρήσεις ξυλείας με αντίστοιχη Σήμανση σε ξυλοκατασκευές αγροτικού ενδιαφέροντος.
Επιπλέον το Τμήμα υλοποίησε μια σχετικά απλή ξυλοκατασκευή, με το αντίστοιχο κατασκευαστικό σχέδιο, κατάλληλης για: α)στέγαση – αποθήκευση αγροτικών προϊόντων β)στέγασης αγροτικού εξοπλισμού (π.χ. γεωργικός ελκυστήρας, πλατφόρμα μεταφοράς προϊόντων, συστήματα ψεκασμού κλπ.) γ)μετατροπής του σε μονάδα σταβλισμού ζώων, με υπολογισμένα τα στατικά φορτία (άρα έτοιμο και για αδειοδότηση εφόσον αυτό απαιτηθεί).
Παράλληλα έγινε ενημέρωση για:
- τα είδη του ξύλου,
- τις βασικές ιδιότητες και χρήσεις των τοπικών ειδών ξύλου κάθε περιοχής,
- τις βασικές τεχνικές κοπής και
- επίδειξη των βασικών τεχνικών κατεργασίας (πλάνισμα, τορνάρισμα, λείανση κλπ.).
- Για την εγκατάσταση – δημιουργία – συντήρηση της ξυλοκατασκευής ετοιμάστηκε εγχειρίδιο οδηγιών, με φωτογραφικό υλικό από τη συγκεκριμένη δράση. Η χρήση του εγχειριδίου θα αποτελέσει πολύτιμο σύμβουλο τόσο για τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα, εφόσον θέλουν να υλοποιήσουν μια αντίστοιχη κατασκευή, όσο και για όσους μελλοντικά θα θελήσουν να τους μιμηθούν.
Στόχος της δράσης είναι να παροτρυνθούν οι νέοι αγρότες, χρησιμοποιώντας ξυλεία από την περιοχή τους, να κατασκευάσουν βασικά χρηστικά αντικείμενα για τους ίδιους (π.χ. πασσάλους, στυλιάρια) ή είδη λαϊκής τέχνης με αξία μεταπώλησης (π.χ. γκλίτσες, μικρά ξυλόγλυπτα ή τορνευτά αντικείμενα κ.ά.).
Υπεύθυνος της Δράσης είναι ο Δρ Μιχάλης Σκαρβέλης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου – Επίπλου του ΤΕΙ/Λ ο οποίος είναι και ο Επιστημονικός Υπεύθυνους του Προγράμματος. Επιπλέον συνεργάστηκαν οι Δρ. Ελευθερία Τσακανίκα από το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, ενώ τεχνική υποστήριξη παρείχαν οι συνεργάτες του Τμήματος κ. Μπόθος Γεράσιμος και κ. Κρανιάς Ιωάννης.
β. Συσκευασία αγροτικών προϊόντων
Στα πλαίσια υλοποίησης της συγκεκριμένης δράσης το Τμήμα ανέλαβε την υλοποίηση του σχεδιασμού και της πρωτότυπης κατασκευής συσκευασιών για προϊόντα που παράγουν οι Νέοι Αγρότες κάθε περιφέρειας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη χρήση φυσικών και οικολογικών υλικών, όπως το ξύλο, οι φυτικές ίνες και τα υπο-προϊόντα αυτών, τα οποία αποτελούν ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα σε όλες τις μορφές συσκευασίας των προϊόντων για την σωστή προστασία και ασφάλεια τους και για την σωστή επικοινωνία της ταυτότητας και αξίας των προϊόντων αυτών.
Η χρήση οικολογικών υλικών συσκευασίας είναι πλέον μια παγκόσμια αναγνωρισμένη “αξία” από μόνη της η οποία εκτιμάται ιδιαίτερα από το αγοραστικό κοινό, παγκοσμίως. Η χρήση των σωστών υλικών αλλά και του τρόπου συσκευασίας μπορεί να βοηθήσει την σωστή μεταφορά των αγροτικών προϊόντων είτε αυτά είναι στην φυσική τους μορφή (φρούτα, λαχανικά κλπ ) είτε μεταποιημένα (κρασί, τσίπουρο, λάδι κλπ). Επιπλέον, μια σωστά σχεδιασμένη συσκευασία μπορεί να βοηθήσει τα ελληνικά προϊόντα να ανταγωνιστούν καλύτερα σε αγορές του εξωτερικού με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι εξαγωγές των ελληνικών αγροτικών προϊόντων
Τελικά υλοποιήθηκε σχεδιαστική μελέτη που περιέχει το σύνολο του σχεδιαστικού υλικού που παράχθηκε στο σύνολο της δράσης αυτής, η δημιουργία δύο (2) τελικών σχεδίων και των τελικών τρισδιάστατων μοντέλων των συσκευασιών με λογισμικό CAD καθώς και η υλοποίηση των προτύπων τους. Οι προτάσεις οι οποίες αναδείχθηκαν αφορούν στη συσκευασία τσίπουρου (τρισδιάστατο μπουκάλι) και ενός καινοτόμου μέσου συσκευασίας φρούτων (καφάσι).
Υπεύθυνος της Δράσης είναι ο Αθανάσιος Μπάμπαλης MSc, σε συνεργασία με τον κ. Ντιντάκη Ιωάννη ΜSc, Καθηγητές Εφαρμογών του Τμήματος Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου – Επίπλου του ΤΕΙ/Λ ενώ τεχνική υποστήριξη παρείχαν οι συνεργάτες του Τμήματος κ.κ. MSc Δημήτριος Χαϊδάς και MSc Αθανάσιος Μακρής.
γ. Εξειδικευμένες αρχές και αποτελεσματικές μέθοδοι μάρκετινγκ επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και οργάνωσης στον αγροτικό τομέα
Στα πλαίσια της δράσης αυτής, το εξειδικευμένο προσωπικό του Τμήματος Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου ανέλαβε την ενημέρωση και εκπαίδευση των Νέων Αγροτών σε θέματα μάρκετινγκ, επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και οργάνωσης καθώς και αγροτουρισμού.
Ο αγροτικός τομέας σήμερα αναπτύσσεται σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό παγκόσμιο περιβάλλον με αποτέλεσμα να χρήζει της στήριξής του τόσο από την Πολιτεία όσο και τον επιστημονικό κόσμο. Ο νέος αγρότης σήμερα είναι ένα «σύγχρονος» επιχειρηματίας που θα πρέπει να αποκτήσει όσο το δυνατόν περισσότερες γνώσεις που να έχουν άμεση πρακτική εφαρμογή στην καθημερινή του ενασχόληση και θα τον βοηθήσουν στην ορθότερη λήψη αποφάσεων.
Το προσωπικό το Τμήματος υλοποίησε την εκπαίδευση και ενημέρωση των Νέων Αγροτών σε θέματα όπως: α) τι είναι το μάρκετινγκ σήμερα και πως αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πετυχημένη λειτουργία μιας εκμετάλλευσης, β) ποιες είναι οι εφαρμοζόμενες τεχνικές και τα μέσα της προώθησης των πωλήσεων προϊόντων, γ) πως ο καταναλωτής σήμερα ικανοποιείται, πως παίρνει τις αγοραστικές του αποφάσεις και ποια είναι η στάση του απέναντι στα προϊόντα, δ) πώς διαμορφώνεται μια αποτελεσματική στρατηγική του μάρκετινγκ για τις εκμεταλλεύσεις και πώς συντάσσεται ένα εξειδικευμένο σχέδιο μάρκετινγκ, ε) ποιες είναι οι σύγχρονες μορφές επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, πώς καταρτίζεται ένα επιχειρηματικό σχέδιο, ποιες είναι οι μορφές χρηματοδότησης, πώς μπορούν να αξιοποιηθούν τα προγράμματα της νεανικής και πράσινης επιχειρηματικότητας, στ) πώς μπορεί να αναπτυχθεί η συνέργεια μεταξύ αγροτικών εκμεταλλεύσεων και πώς θα πρέπει να λειτουργεί ο συνεργατισμός, ζ) πως έχουν επηρεαστεί οι επιχειρήσεις σήμερα από την οικονομική κρίση.
Στόχοι της δράσης αυτής είναι: α) να συνδυαστούν οι απαιτήσεις των νέων αγροτών και οι ιδιαιτερότητες των περιοχών που αυτοί δραστηριοποιούνται, με τους στόχους του προγράμματος αυτού και της πρωτοβουλίας της Γ.Γ.Ν.Γ. για να στηριχθούν οι δράσεις τους, β) να αποκτήσουν οι νέοι αγρότες έναν σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο επιχειρηματικής σκέψης, αλλά και μια «κουλτούρα» που θα κάνει πιο αποτελεσματική τη λειτουργία των εκμεταλλεύσεών τους, και γ) να εξαχθούν συμπεράσματα και να γίνουν οι κατάλληλες προτάσεις. ώστε να αντιμετωπίσουν όσο καλύτερα γίνεται οι νέοι αγρότες την οικονομική κρίση.
Υπεύθυνος της Δράσης είναι ο Δρ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής, σε συνεργασία με τον Δρ. Μάριο Τρίγκα, Επιστημονικό Συνεργάτη του Τμήματος και την κα. Σμαράγδα Γαβριήλ – Δασολόγο, ενώ τεχνική υποστήριξη παρείχαν η Πρεμενιώτου Ελένη MSc Εργαστηριακή Συνεργάτης και ο κ. Χαρχαρής Αριστείδης, πτυχιούχος του Τμήματος.
δ. Αγροτικά υπολείμματα και παραγωγή βιοκαυσίμων (pellets – μπριγκέτες)
Σκοπός της συγκεκριμένης δράσης ήταν η ενημέρωση και εκπαίδευση των Νέων αγροτών για:
- o Την αξιοποίηση των γεωργικών υπολειμμάτων για την παραγωγή μπρικέτας και pellets και χρήσης των τελικών προϊόντων. Στα πλαίσια αυτής της φάσης έγινε εκπαίδευση στους Νέους Αγρότες σχετικά με το θέμα αυτό, σε υλικά που υπάρχουν ως αγροτικά υπολείμματα στις καλλιέργειές τους και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή ενέργειας.
- o Τους τρόπους συγκομιδής των αγροτικών υπολειμμάτων, καθώς και του τρόπου παραγωγής μπρικέτας και pellets αλλά και του τρόπου χρήσης.
Στόχος είναι να παροτρυνθούν οι νέοι αγρότες, χρησιμοποιώντας τα αγροτικά τους υπολείμματα να παράξουν διάφορες μορφές βιοκαυσίμων σε μορφή μπριγκέτας και pellets και να τα χρησιμοποιήσουν για την θέρμανση τόσο των οικιακών τους χώρων όσο και των θερμοκηπίων ή άλλων εγκαταστάσεων που έχουν. Επιπλέον στα πλαίσια της δράσης εκπονήθηκε μελέτη για την υφιστάμενη κατάσταση σχετικά με τα είδη καλλιεργειών και τις ποσότητες των υπολειμμάτων που υπάρχουν από τους Αγρότες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα καθώς και οι ενεργειακές τους απαιτήσεις, υλοποιήθηκε η δημιουργία εποπτικού υλικού καθώς και των εκπαιδευτικών σημειώσεων και τέλος έγινε η παραγωγή προϊόντων με την μορφή μπριγκέτας από τα υπολείμματα των καλλιεργειών από τους αγρότες της κάθε περιοχής.
Υπεύθυνος της Δράσης είναι ο Δρ. Γιώργος Νταλός, Αναπληρωτής Καθηγητής και Προϊστάμενος του Τμήματος.
Επιπλέον, το Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου κατά τη διάρκεια υλοποίησης του Προγράμματος, ανέπτυξε συνεργατικές δράσεις, κυρίως σε θέματα ενημέρωσης των Νέων Αγροτών και παρακολούθησης του Προγράμματος με τα Τμήματα Ζωικής Παραγωγής και Διατροφής του ΤΕΙ Λάρισας.