Για άλλη μια φορά οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες βρίσκονται αντιμέτωποι με συνθήκες έκθεσης σε υψηλές θερμοκρασίες και υγρασίας στους τόπους δουλειάς. Η απουσία μέτρων προστασίας των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση δημιουργεί κινδύνους προβλημάτων υγείας, θανάτων από θερμοπληξία, πρόκλησης εργατικών ατυχημάτων. Ο κίνδυνος δεν περιορίζεται στους ανοιχτούς χώρους όπως εργοτάξια, οικοδομές, επισιτισμό-τουρισμό, ταχυδιανομείς, κ.ά. Μεγάλος είναι ο κίνδυνος και σε κλειστούς χώρους, όπου είτε λόγω κατασκευής (μη επαρκής αερισμός, υπόγεια, θερμοκήπια κ.λπ.), είτε λόγω εργασιακών παραγόντων (π.χ. λειτουργία μηχανών), οι συνθήκες εργασίας είναι ανυπόφορες και εξοντωτικές σε υψηλές θερμοκρασίες.
Ιδιαίτερα κινδυνεύουν οι ευπαθείς ομάδες εργαζομένων, όπως για παράδειγμα οι έγκυες και θηλάζουσες εργαζόμενες, οι εργαζόμενοι με χρόνιες παθήσεις (παχυσαρκία με Δείκτη Μάζας Σώματος >30, μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακές, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, πνευμονοπάθειες, νεφροπάθειες κ.ά.). Στις ευπαθείς ομάδες ανήκουν και οι εργαζόμενοι άνω των 60 ετών, όπως κυνικά ομολογούν ακόμα και τα Υπουργεία Εργασίας και Υγείας και η Επιθεώρηση Εργασίας, κάνοντας ότι δεν βλέπουν τις επιπτώσεις της πολιτικής της ΕΕ που διαδοχικά εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις για την «ενεργό γήρανση», την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και την κατάργηση του θεσμού των ΒΑΕ. Αυτή η πολιτική οδηγεί σήμερα σε Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα να εργάζονται εργαζόμενοι άνω των 60 ετών ακόμα και σε συνθήκες καύσωνα.
Η προστασία των εργαζομένων από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες κοστίζει στους εργοδότες, γι’ αυτό και δεν λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα προστασίας. Λαμβάνονται μόνο εκείνα τα μέτρα που βοηθάνε στη διασφάλιση της παραγωγικότητας και της κερδοφορίας, ενώ αναγκαία και αποτελεσματικά μέτρα παραμένουν αναξιοποίητα. Ακόμα και οι εγκύκλιοι που εκδίδονται από το Υπουργείο Εργασίας έχουν αυτό τον προσανατολισμό: μέτρα που δύσκολα μπορούν να ελεγχθούν ως προς την εφαρμογή τους, με μεγάλη ευελιξία για τη μη εφαρμογή τους από τους εργοδότες. Μέτρα που δεν ακουμπάνε το αναγκαίο και κύριο μέτρο που είναι η προληπτική υποχρεωτική διακοπή της παραγωγής, ιδιαίτερα σε επιβαρυμένες θέσεις εργασίας, ώστε να προλαμβάνεται η θερμική καταπόνηση. Αντίθετα φτάνουν στο εξοργιστικό σημείο να επισημαίνουν ότι αν ο εργαζόμενος δεν έχει φτάσει να έχει πυρετό πάνω από 38ο C από τη θερμική καταπόνηση, αν δηλαδή δεν είναι ήδη σε πορεία για θερμοπληξία, να συνεχίσει να εργάζεται. Αυτό δεν είναι πρόληψη και προσαρμογή της εργασίας στον εργαζόμενο άνθρωπο, είναι απάνθρωπη αξιοποίηση επιστημονικών γνώσεων υποταγμένη στις ανάγκες του κεφαλαίου.
Η κυβέρνηση, όπως και όλες οι προηγούμενες, υλοποιεί μια πολιτική με κριτήριο τη διασφάλιση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων.
- Γι’ αυτό και δεν υπάρχει νομοθεσία που να υποχρεώνει τους εργοδότες να κάνουν μετρήσεις, να σταματούν τις εργασίες όταν οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας είναι επικίνδυνες, να λαμβάνουν τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα. Η εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας δεν είναι υποχρεωτική, ενώ η ίδια η εφαρμογή της στην πράξη δεν είναι εφικτή, δεδομένης της απουσίας μετρήσεων, της απουσίας ελέγχων και της μη εξασφάλισης προϋποθέσεων για ουσιαστική εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου.
- Γι’ αυτό και δεν εξασφαλίζεται ο ουσιαστικός έλεγχος της εργοδοτικής ευθύνης από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του κράτους για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων.
- Γι’ αυτό και δεν υπάρχει κάλυψη με ειδικούς γιατρούς εργασίας στη συντριπτική πλειοψηφία των εργασιακών χώρων.
- Γι’ αυτό και δεν καταγράφεται καμία επαγγελματική ασθένεια στη χώρα μας και τα εργατικά ατυχήματα καταγράφονται ελλιπώς και δεν δημοσιεύονται έγκαιρα.
- Γι’ αυτό και η Επιθεώρηση Εργασίας χαρακτηρίζει πολλές περιπτώσεις θανάτων στην εργασία (π.χ. εγκεφαλικό, ανακοπή) όχι ως επαγγελματικής αιτιολογίας, αλλά ως «παθολογικά επεισόδια» και δεν προχωρά στη διερεύνησή τους, ώστε να αναδειχθεί ο πιθανός επαγγελματικός κίνδυνος και η εργοδοτική ευθύνη για την πρόληψή του. Για παράδειγμα, οι θάνατοι από καρδιαγγειακά προβλήματα που μπορει να σχετίζονται με θερμική καταπόνηση, διαλάθουν ως «παθολογικά» επεισόδια. Το επόμενο βήμα θα είναι να μην αναγγέλλονται και να μην καταγράφονται καθόλου.
Απαιτούμε:
- Άμεση διακοπή όλων των υπαίθριων εργασιών όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 38 οC ή και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες ανάλογα με τη σχετική υγρασία. Υποχρεωτική διεξαγωγή μετρήσεων στους χώρους εργασίας και διακοπή εργασιών ακόμα και πριν καταστεί υποχρεωτικό με βάση τις αναμενόμενες συνθήκες από την ΕΜΥ. Αντίστοιχα, άμεση διακοπή εργασιών σε ιδιαίτερα επιβαρυμένους θερμικά χώρους (μηχανοστάσια, χυτήρια, ναυπηγικές εργασίες, υαλουργίες, μηχανουργεία, θερμοκήπια κ.λπ.). Πλήρης καταβολή του ημερομισθίου χωρίς καμία περικοπή.
- Πλήρης αποχή από την εργασία, όταν επικρατούν συνθήκες καύσωνα, των εργαζομένων που εντάσσονται στις ευπαθείς ομάδες (καρδιοπαθείς, πνευμονοπαθείς, διαβητικοί, νεφροπαθείς, εγκυμονούσες, εργαζόμενοι άνω των 60 ετών κ.λπ.). Πλήρης καταβολή του ημερομισθίου.
- Διαμόρφωση σχεδίου πρόληψης της θερμικής καταπόνηση των εργαζομένων σε κάθε χώρο, που να λαμβάνει υπόψη την παραγωγική διαδικασία (π.χ. συχνά διαλείμματα κατάλληλης διάρκειας, ανάλογα με τις συνθήκες περιβάλλοντος και τα χαρακτηριστικά της εργασίας, της έντασης εργασίας και της χρησιμοποιούμενης στολής εργασίας – Μέσων Ατομικής Προστασίας).
- Περιορισμός βαριών εργασιών όταν οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες. Διάθεση σε συνεχή βάση στους εργαζόμενους πόσιμου δροσερού νερού κοντά στη θέση εργασίας τους. Δημιουργία κατάλληλων κλιματισμένων χώρων διαλείμματος για την ανάπαυση των εργαζομένων.
- Μέτρα υγείας και ασφάλειας για όλους τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από τον τρόπο αμοιβής τους (μισθό, ΔΠΥ), με ουσιαστικό έλεγχο της εργοδοτικής ευθύνης.
- Αποφασιστική ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και της υλικοτεχνικής υποδομής της Επιθεώρησης Εργασίας, της Επιθεώρησης Μεταλλείων και όλων των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους σε όλες τις περιοχές της χώρας. Προσανατολισμός των επιθεωρήσεων στην αποκλειστική εργοδοτική ευθύνη για την πρόληψη και αντιμετώπιση του επαγγελματικού κινδύνου.
- Δημιουργία κρατικού σώματος Τεχνικών Ασφαλείας και Γιατρών Εργασίας και υπηρεσιών υγείας και ασφάλειας της εργασίας (ΥΑΕ) ενταγμένων στο αποκλειστικά δημόσιο σύστημα Υγείας, κατάργηση των ΕΞΥΠΠ και κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας στο χώρο της ΥΑΕ.
- Ουσιαστική καταγραφή εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
- Κάλυψη όλων χώρων εργασίας με υπηρεσίες Ιατρικής της Εργασίας, ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων.
- Πλήρη ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων από τον επαγγελματικό κίνδυνο, με ευθύνη του κράτους και αποκλειστική επιβάρυνση του κεφαλαίου.
Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ