Καλόπιστοι συμπολίτες που συνειδητοποιούν την αδιαφορία της Κυβέρνησης να ασχοληθεί με το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας, προβληματίζονται εάν οι τοπικοί φορείς της Αυτοδιοίκησης (Α΄ και Β΄ βαθμού) θα μπορούσαν να έχουν έναν πιο ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.
Κατά την άποψή μας, σε τόσο μεγάλα θέματα, έστω και εάν οι αρμοδιότητες ανήκουν στα Υπουργεία, είναι ιδιαίτερα κρίσιμος ο ρόλος των τοπικών αρχών, είτε στην μεταφορά των πραγματικώναναγκών της περιοχής μας, είτε στην διαμόρφωση θέσεων, είτε – κυρίως – στην άσκηση πίεσης για προώθηση των κατάλληλων ενεργειών από το κέντρο, ώστε να φθάσουμε κάποτε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.Κατά μείζονα λόγο όταν απαιτείται συντονισμός ανάμεσα σε υπουργεία και, κυρίως, όταν μια Κυβέρνηση, όπως η σημερινή, δεν τοποθετεί το πρόβλημα στην προτεραιότητα που αυτό έχει για την τοπική κοινωνία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι πρόσφατες καταστροφές από πλημμύρες,γεγονός που έφερε στην περιοχή σχεδόν το σύνολο των πολιτικών ηγεσιών για «αυτοψία» (;) και για υποσχέσεις αποζημιώσεων στους πληγέντες, όταν όμως τους ζητάμε έγκαιρο σχεδιασμό, προγραμματισμό και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης έργων, τότεμας αγνοούν.
Στην φάση που βρίσκονται σήμερα τα υδατικά προβλήματα της Θεσσαλίας και στην πολιτική συγκυρία (νέα Κυβέρνηση 16 μηνών μετά τις εκλογές του 2019), πιστεύουμε πως θα μπορούσαν να είχαν γίνει τα παρακάτω :
- Συνεδρίασητων οργάνων της Αυτοδιοίκησης (Περιφερειακό συμβούλιο, Γενική Συνέλευση ΠΕΔ, Δημοτικά Συμβούλια μεγάλων Δήμων), τα οποία θα εγκρίνουν μια επικαιροποιημένη «πλατφόρμα» θέσεων (με βάση τις προτάσεις επιστημόνων και χρηστών νερού), καθώς και έναπλαίσιο ενεργειών για ενημέρωση των συμπολιτών μας και για άσκηση ουσιαστικής πίεσης στην Κυβέρνηση.
- Υποβολήαιτήματος τοπικής ηγεσίας και φορέωννα συζητηθεί το υδατικόπρόβλημα της Θεσσαλίας στη Βουλή, είτε σε επίπεδο θεματικής Επιτροπής της Βουλής (πχ Περιβάλλοντος – ΥδατικώνΠόρων), είτε μετά από ερώτηση/επερώτηση με πρωτοβουλία κομμάτων ή βουλευτών, είτε τέλος (το καλύτερο από όλα) γενική συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, επιδιώκοντας την λήψη αποφάσεων, ειδικά σε θέματα που εγείρονται αξιώσεις για αλλαγή πορείας από δεσμεύσεις παλαιότερων Κυβερνήσεων, όπως συμβαίνει με τα ημιτελή έργα επί του Αχελώου (Συκιά και σήραγγα μεταφοράς υδάτων).
Εάν η Περιφέρεια και οι Δήμαρχοι απαιτήσουν συντονισμένα συζήτηση στη Βουλή, είναι βέβαιο ότι θα βρεθούνενώπιον των ευθυνών τους εκείνοι που επιθυμούν την διατήρηση μιας «θολούρας», και με δημοκρατικότρόπο και αποφασιστικότηταθα αντιμετωπίσουμεόσους συντηρούν μια καταστροφική για την Θεσσαλία στασιμότητα, ή εκείνους που απεργάζονταιτην οριστική εγκατάλειψη και κατεδάφιση των έργων Αχελώου.
- Δημόσιες αναλυτικέςεπικαιροποιημένες τοποθετήσεις στα ΜΜΕ (κεντρικά και τοπικά) των τοπικώναρχών για τους πραγματικούς στόχους της Θεσσαλίας στην παρούσα συγκυρία. Οι γενικότητες και τα ξεπερασμένα «είμαστε υπέρ του Αχελώου» (!) όχι απλώς δεν αρκούν, αλλά λειτουργούν και απωθητικά στην κουρασμένη από ανεκπλήρωτες υποσχέσεις κοινή γνώμη, η οποίατο μόνο που βλέπει είναι μια χωρίς όριο προβολή σε αλλάζητήματα, καθώς και πανηγυρικού τύπου δηλώσεις και φωτογραφίες για ενέργειες και έργα πολύ μικρότερης πολιτικής σημασίας, που επιπλέοναποτυπώνει την υποτίμηση των αρμοδίων για τα θέματαυδάτων και αποκαλύπτει τις πολιτικές τους προτεραιότητες.
- Επισκέψεις τοπικής ηγεσίας από κοινού με τους φορείς στους αρμόδιους Υπουργούς, ώστε να υπάρξει μία σαφής εκτίμηση για τις προθέσεις τους, με συγκεκριμένες δεσμεύσεις, όπου θα προβάλλουμε αναλυτικά τους βασικούς άξονες των απαιτήσεών μας που αφορούνστα θέματα της υδατικής ασφάλειας (ξηρασία, πλημμύρες), της αποκατάστασης οικολο-γικής ισορροπίας (υπόγεια νερά, ποτάμια), της σταδιακής εξισορρόπησης του έντονα ελλειμματικού υδατικού ισοζυγίου, της διαμόρφωσης αγροτικής πολιτικής, της παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας (ΑΠΕ) κ.λπ.
- Σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες, οφείλει η Θεσσαλία (δια των φορέων της) να διαμορφώσει πρόταση για βελτίωση του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης υδάτων, με επίκεντρο την δημιουργία φορέα διαχείρισης υδάτων (κατά υδατικό διαμέρισμα) με συμμετοχή των χρηστών, που θα συντονίζει την διαχείριση υδάτων στην περιοχή μας. Ως γνωστόν η Θεσσαλία αποτελεί το πλέον επιβαρυμένο υδατικό διαμέρισμα της χώρας και από τα πιο επιβαρυμένα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Συνεπώς η ανάληψη σχετικής πρωτοβουλίας είναι «εκ των ουκ άνευ» και συνάδειαπολύτως με το όραμα του Περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστού να λειτουργούν οι Περιφέρειες ως τοπικές Κυβερνήσεις.
- Εκπόνηση ολοκληρωμένου εφαρμοστικού σχεδίου (masterplan) για το σύνολο των υδατικών έργων και δράσεων στη Θεσσαλία,με βάση τις κατευθύνσεις που προαναφέραμε. Μόνο με ένα τέτοιο εργαλείο στα χέρια τους θα μπορούσαν οι αρμόδιοινα προσφέρουν υπεύθυνα υπηρεσίες στον τόπο μας και στις επόμενες γενιές και να αξιοποιήσουν κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία και ευκαιρίες που θα παρουσιάζονται (πχ σχέδιο ανάκαμψης).
Συνοπτικά, η στασιμότητα που εδώ και καιρόκαταγράφεταιβρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με τα μεγάλα λόγια που κατά καιρούς ακούγονται,ενώ στο βαθμό που δεν παρατηρείται πρόοδος, οι αυτοδιοικητικοί ηγέτες μας τείνουν να γίνουν συνένοχοι με την κεντρική εξουσία στο διαρκές έγκλημα της οικολογικής καταστροφής, της αναπτυξιακής υστέρησης και της αδυναμίας απόκρουσης των κινδύνων που απειλούν την Θεσσαλία.
Γράφουν οι Γέμτος Φάνης (ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας), Γκούμας Κώστας (πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/ΚΕ), Μπαρμπούτης Τάσος (μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ γεν. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ)